Woningen stoten gemiddeld afgerond 4 ton CO2 uit per woning per jaar. Per 100.000 woningen is dus 0,4 Mton aan CO2-uitstoot te besparen als je woningen van het gas afhaalt en van 100% duurzame energie voorziet. Tot 2030 zouden volgens het nationale Klimaatakkoord 1,5 miljoen woningen verduurzaamd moeten worden. Dat zijn er 150.000 per jaar.
In Nederland worden nu in de bestaande bouw ongeveer 1.500 woningen per jaar energieneutraal gemaakt en per jaar gaan zo’n 40.000 mensen van het gas af en stappen over op een warmtepomp. Dat aantal groeit elk jaar. Er is dus nog wel een flinke opschaling nodig. En die is ook mogelijk. Het vereist wel een andere organisatie.
Om ons deel te doen om echt onder de 1,5 graad opwarming te blijven, moeten alle woningen in 2030 aangepakt zijn. Dat kan alleen met een crisisaanpak de komende 10 jaar. Dat is moeilijk en nodig, maar zeker niet onmogelijk. Het zal uiteindelijk ook leiden tot lagere woonlasten. Het tempo kan verschillen, maar de mogelijke oplossingsrichtingen gelden sowieso.
Veel bestuurders worstelen met de vraag hoe we woningen veel sneller kunnen verduurzamen.
Veel overheden en andere partijen die betrokken zijn bij Regionale Energie Strategieën, maar ook veel burgers, worstelen met de vraag hoe ze de woningen in Nederland moeten verduurzamen en hoe dat veel sneller kan dan nu. Allereerst maar het WAT, want de oplossingen buitelen over elkaar heen. Daarna het HOE, de aanpak.
Oplossingen
In grote lijnen zie je in de gebouwde omgeving twee typen oplossingen:
- Collectieve oplossingen: dit gaat over oplossingen voor 10 tot 10.000 woningen tegelijkertijd. Dit gaat doorgaans over warmtenetten, die gebruik kunnen maken van water van lage tot heel hoge temperaturen. En soms over het gebruik van groen gas of waterstof in het bestaande gasnet.
- Individuele oplossingen: dit zijn oplossingen per huis. Het betekent doorgaans dat een huis vooral duurzame elektriciteit gebruikt (all-electric) als energiebron voor een warmtepomp of een infraroodpaneel.
Bestuurders willen het liefst hele wijken of grote groepen bewoners tegelijkertijd helpen met verduurzamen. Deze collectieve oplossingen hebben echter vaak veel meer voeten in aarde (veel tijd, logistiek ingewikkeld, hoge investeringskosten), terwijl de individuele oplossingen vaak sneller te realiseren zijn en voor bewoners doorgaans ook goedkoper uitpakken. Er zijn heel veel mogelijkheden. Die schetsen we op de volgende pagina’s.
